De keuze van de gedragsverandering hangt sterk af van hetgeen het kind nodig heeft. Maar ook van de draagkracht van ouders en de steun die er is in de omgeving, zoals van opa en oma, de groepsleidster van het kinderdagverblijf of de werkgever van de ouder. De veranderingen kunnen in het begin de slaapproblemen juist verergeren en pas na een paar weken resultaat geven. Het is van belang dat ouders/verzorgers dezelfde aanpak hanteren om de cirkel definitief te doorbreken.
Voorbeelden van gedragsveranderingen:
- Positief bedritueel wil zeggen dat ouders het kind op een rustige manier naar bed laten gaan volgens een vaste manier. Bijvoorbeeld: ontspannende activiteiten 1 uur voor bedtijd, geen beeldschermen en schemerdonker maken in de kamer, vaste bedtijd aanhouden, tanden poetsen en pyjama aan, verhaaltje voorlezen of een liedje zingen en welterusten zeggen. Bij kinderen die bang zijn, mag de deur op een kier en een zacht lampje aan.
- Geleidelijke afbouw van aanwezigheid van de ouder: de ouder brengt een kind naar bed volgens de vaste routine en gaat op een stoel zitten naast het kind. Als hij/zij gaat huilen, troost de ouder kort en gaat vervolgens weer op de stoel zitten. Dit herhalen totdat het kind slaapt. Na een paar dagen of een week, verschuift de ouder de stoel een stukje verder, totdat deze uit de kamer is.
- Co-sleeping betekent dat het kind een vaste plek van slapen heeft en dat de ouder ernaast gaat slapen om die geruststelling te geven die het nodig heeft. Als het slapen beter gaat, gaat de ouder weer in de eigen kamer liggen.
- Bedtime fading betekent dat de bedtijd 30-60 minuten naar later opgeschoven wordt om aan te sluiten bij het biologische klokritme en de slaapdruk wat te verhogen. Verbetert het slapen na een paar weken, vervroeg de bedtijd dan weer met een half uur om zo de juiste slaapbehoefte te bewerkstelligen.
- Gedragstherapie kan bestaan uit programma’s voor Positive Parenting (Triple P) of gezinsbegeleiding om structuur, regelmaat en voorspelbaarheid te creëren thuis. Een beloningssysteem kan voor peuters en kleuters helpend zijn om gezonde slaapgewoontes aan te leren. Ontspanningsoefeningen voor ouder en kind helpen de spanning rondom de avond/nacht te verlagen.
- Evenwicht in rust: Tot slot is van belang te kijken naar de verdeling in de week: in sommigen gezinnen zijn er voortdurend ‘prikkels’ en weinig momenten van rust. Het is belangrijk om voor ieder gezinslid momenten van rust te creëren, om zo weer te kunnen opladen.