Een ander woord voor overmatige slaperigheid overdag is hypersomnolentie. Mensen met dit type slaapaandoeningen hebben slaperigheidsklachten. Het lukt ze niet om overdag wakker te blijven of ze hebben een sterk toegenomen behoefte aan slaap. Soms is het een combinatie van beide.
Bij iemand die moeite heeft om overdag wakker te blijven, is er vaak geen duidelijke toename in het aantal uren slaap per etmaal. Dat geldt wel voor iemand met een toegenomen slaapbehoefte. In dat geval zijn er vaak ook klachten om 's ochtends wakker te worden en op te staan.
Klachten van overmatige slaperigheid kunnen grote gevolgen hebben, bijvoorbeeld voor het werk, het sociale leven en andere dagelijkse activiteiten.
Mogelijke oorzaken
De meest voorkomende oorzaak van overmatige slaperigheid overdag is gedragsmatig. Bijvoorbeeld iemand die te laat naar bed gaat, elke nacht op wisselende tijden gaat slapen of steeds een wisselende slaapduur heeft. Ook het werken in ploegendiensten (zoals nachtdiensten) kan dit probleem veroorzaken. De behandeling bestaat dan meestal uit het aanpassen van de leefstijl.
Een andere veelvoorkomende reden voor slaperigheid overdag is slaapapneu. Bij slaapapneu stopt de ademhaling af en toe tijdens de slaap. Dit zorgt voor een slechte slaapkwaliteit en dus voor slaperigheid overdag. Als slaapapneu goed wordt behandeld, neemt de slaperigheid ook af.
Hypersomnolente aandoeningen
Bij overmatige slaperigheid overdag kan er sprake zijn van een van de volgende hypersomnolente aandoeningen:
• Narcolepsie
• Idiopatische hypersomnie of het zeldzame
• Kleine-Levin syndroom
Wanneer naar SEIN?
Wanneer u overdag erg slaperig bent en dit komt niet door uw gedrag, zal de huisarts u meestal doorverwijzen naar een (tweedelijns) slaapcentrum bij u in de buurt. Soms is extra onderzoek nodig of helpt de behandeling daar niet goed genoeg. In dat geval kan de huisarts u doorverwijzen naar SEIN.
Uw huisarts kan u rechtstreeks naar SEIN verwijzen bij een vermoeden van narcolepsie. Dit geldt bijvoorbeeld bij plotselinge spierverslapping, ook wel kataplexie genoemd. Ook bij een vermoeden van het Kleine-Levin syndroom, kan de huisarts u direct naar SEIN verwijzen.
SEIN heeft veel ervaring en beschikt over uitgebreide onderzoeksmogelijkheden en ervaring met deze zeldzame slaapaandoeningen. Na het vaststellen van de diagnose, bestaat de behandeling meestal uit leefstijladviezen en soms ook medicijnen.
Wetenschappelijk onderzoek
Bij SEIN wordt veel wetenschappelijk onderzoek verricht naar narcolepsie en idiopathische hypersomnie en de behandeling ervan. Dat onderzoek doen we deels samen met het LUMC, het Leids Universitair Medisch Centrum. Het Slaap-Waakcentrum van SEIN is uniek in Nederland. Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) wijst het aan als belangrijkste kenniscentrum voor narcolepsie en stoornissen die erop lijken.