Een epileptische aanval kan ontstaan doordat de activerende en de remmende impulsen in de hersenen niet in balans zijn. Medicatie moet helpen om die balans te herstellen. Maar wat als het wel twee jaar kan duren voordat blijkt dat een bepaald type medicatie toch niet goed genoeg werkt? En je weer moet overstappen op een ander type met andere bijwerkingen en dit weer een aantal jaar moet uitproberen?
Die tijd zou onderzoeker Arthur van Nieuw Amerongen graag willen verkorten en daarom heeft hij samen met Silvano Gefferie en onder begeleiding van dr. Roland Thijs gekeken of ze een verandering in de hersenen konden zien die verklapt of een medicijn aanslaat of niet. Hun artikel hierover is recent gepubliceerd en Arthur vertelt ons hier meer over.
Het onderzoek
“We deden dit onderzoek bij mensen die werden opgenomen op onze Epilepsie Monitoring Unit (EMU) voor pre-chirurgisch onderzoek.” Tijdens dat onderzoek wordt de medicatie afgebouwd om te kunnen bepalen of de aanvallen van de betreffende persoon operatief te verwijderen zijn. “Tijdens het afbouwen hebben we elke dag een hersenmeting gedaan. Met een registratie in rusthouding konden we de balans tussen activerende en remmende activiteit van de hersenen meten. Met een flitsbril konden we de prikkelbaarheid van de hersenen meten.”
Was de verandering zichtbaar?
De remming van de hersenen nam af naarmate de medicatie werd afgebouwd. En de prikkelbaarheid nam toe.
“We kunnen dus meten of anti-aanvalsmedicatie effect heeft op de balans tussen activatie en remming van de hersenen. We hopen dat we hiermee in de toekomst eerder kunnen bepalen of een medicijn aanslaat of niet. Dat er niet een lange tijd gewacht hoeft te worden op een besluit om door te gaan of toch over te stappen op een ander medicijn."
EEG-registraties vanuit huis
Maar voordat ze hiermee verder kunnen is er iets anders nodig. Technologie voor een kwalitatieve thuisregistratie. “Starten met een nieuw medicijn wordt in de meeste gevallen thuis gedaan. Dagelijks terugkomen om te meten of de medicatie aanslaat, is geen optie. Samen met een bedrijf ontwikkelen we een soort muts waarmee mensen zelf hersenmetingen kunnen doen. Nu nog een soort tool of app om instructies te kunnen geven aan de patiënt.”
De muts waar Arthur aan refereert is volop in ontwikkeling. Voor haar scriptie zoekt Celine Luijendijk, student technische geneeskunde, naar een gebruiksvriendelijke vorm zodat mensen zelf elke dag een eeg-registratie kunnen maken en doorsturen naar de arts. Arthur: “Wat we nog missen is het kunnen geven van instructies om de registratie te verbeteren. Bijvoorbeeld dat de muts scheef zit of dat bepaalde punten geen goed contact maken met de hoofdhuid. Via een app zouden mensen geholpen kunnen worden hun thuisregistratie zelfstandig goed te kunnen uitvoeren. Dit ontwikkelen we met SEIN Innoveert.”
Samenwerking voor technologische ontwikkelingen
Het artikel van Silvano en Arthur is een onderdeel van de PHASE-studie en is gedaan onder de vlag van Brain@Home. In dit consortium zitten ook LUMC, Kempenhaeghe, UMC Utrecht, Maasstad Ziekenhuis, en bedrijven die ons helpen met de muts (TMSI/Artinis) en digitale infrastructuur (Clinical Science Systems). Het doel van dit consortium is om technologie te ontwikkelen waarmee in de thuissituatie gemeten kan worden hoe het met de epilepsie of migraine gaat.