Op zoek naar slimme behandelingen
Ik zal me eerst even voorstellen: ik ben Eline Möller (30) en ik werk sinds oktober 2018 als postdoc onderzoeker bij SEIN. Ik ben orthopedagoog en in 2015 gepromoveerd aan de Universiteit van Amsterdam op onderzoek naar de verschillende rol van moeders en vaders in de angstontwikkeling van kinderen. Sinds 2016 houd ik mij bezig met de behandeling van huil- en slaapproblemen van baby’s onder de zes maanden. Dit doe ik samen met Roos Rodenburg die ook werkzaam is bij SEIN. In deze blog vertel ik graag wat meer over mijn onderzoek.
Normaal versus excessief huilen
Huilen is voor baby’s een belangrijk communicatiemiddel. Het is op deze jonge leeftijd een van de weinige mogelijkheden die een baby heeft om te laten weten dat hij iets nodig heeft. Gemiddeld huilen baby’s rond de 8-9 weken gemiddeld iets meer dan anderhalf uur per dag. Bij 10-12 weken is het huilen afgenomen naar zo’n uur per dag.
Dit huilpatroon geldt echter niet voor alle baby’s. Sommige baby’s huilen veel meer en zijn heel moeilijk te troosten. Om te bepalen of een baby een huilbaby is, werd vaak de volgende definitie gebruikt: de baby moest ten minste drie uur per dag huilen gedurende minimaal drie dagen per week, en dat ten minste drie weken achter elkaar. In de praktijk is deze ‘regel van 3’ echter niet goed bruikbaar, omdat het voor ouders vaak praktisch onmogelijk en te zwaar is om drie weken lang het huilen van hun kind bij te houden. In Nederland spreken we daarom van een excessief huilende baby wanneer ouders dat zo ervaren.
Gevolgen van excessief huilen
Hoewel het huilen bij de meeste baby’s vanzelf minder wordt, is het voor ouders erg zwaar als hun baby veel huilt en slecht slaapt. Ouders slapen daardoor vaak ook slecht, raken uitgeput, en voelen zich onzeker en somber. Ouder en baby komen zo in een negatieve spiraal terecht waarin ze elkaar steeds verder uit balans brengen. Andere mogelijke gevolgen van excessief huilen zijn: problemen met de hechting tussen ouders en hun baby, relatieproblemen en een verhoogd risico op kindermishandeling.
Hulp voor het huilen
Vanwege deze ernstige gevolgen is het verstandig dat ouders hulp zoeken als ze zich zorgen maken over het huilen en slapen van hun baby. In Nederland zoekt zo’n 20% van de ouders hier hulp voor. Er blijkt echter slechts bij 5% van de excessief huilende baby’s een medische verklaring voor het huilen te zijn. Maar waarom huilen al die andere baby’s dan?
Het missende vierde trimester
Volgens de Amerikaanse kinderarts Harvey Karp huilen baby’s in de eerste maanden veel omdat ze in feite drie à vier maanden te vroeg geboren worden. Baby’s moeten na negen maanden wel ter wereld komen omdat ze anders met hun relatief grote hoofd niet meer door het bekken van de moeder passen. Baby’s zijn in de eerste drie tot vier maanden echter nog niet helemaal klaar voor de wereld buiten de baarmoeder. Zo hebben ze nog allerlei primitieve reflexen (bijvoorbeeld de zuigreflex) die verdwijnen als ze ouder worden.
De troostreflex
Gelukkig is er volgens Karp ook goed nieuws: hij neemt aan dat baby’s van nature een troostreflex hebben die ‘aangezet’ kan worden door vijf sensaties die baby in de baarmoeder ervaarde na te bootsen. Allereerst zitten baby’s in de baarmoeder strak ingepakt. Ten tweede drijven baby’s steeds op hun zij of buik. Ten derde horen baby’s in de baarmoeder continu het bloed door de aderen van de placenta stromen (zo hard als een stofzuiger). Ten vierde wiegen baby’s de hele tijd heen en weer als hun moeder beweegt. En ten vijfde kunnen baby’s vruchtwater doorslikken en aan het eind van de zwangerschap belandden soms per ongeluk de duimpjes in de mond.
De Happiest Baby-methode
Met de Happiest Baby-methode kunnen deze fijne sensaties nagebootst worden door (1) de baby in te bakeren; (2) de baby in de zij- of buikligging bij de ouder in de armen te nemen; (3) door een sussend geluid te maken bij het oortje van de baby; (4) door de baby te wiegen; en (5) tot slot door de baby te laten zuigen op een speentje of je vinger. Als de baby door de vijf stapjes gekalmeerd is, kunnen er twee dingen gebeuren: of de baby valt in de armen van de ouder in slaap en kan in zijn bedje gelegd worden, of de baby wordt kalm en alert. Dan is er ruimte voor een fijne interactie tussen ouder en baby. Uit ons onderzoek blijkt dat baby’s significant minder gaan huilen en meer gaan slapen nadat ouders de Happiest Baby-methode geleerd hebben en toepassen.
‘Slim’ bedje
Overdag gaat het troosten vaak gemakkelijk, maar ‘s nachts is het lastiger: dan is iedereen moe en moet er eigenlijk geslapen worden. Daarom is er recent door onderzoekers in Amerika een speciaal bedje ontwikkeld dat gebruikmaakt van inbakeren, beweging en kalmerend achtergrondgeluid in reactie op het huilen van de baby. Ons pilotonderzoek laat zien dat baby’s minder gaan huilen en meer gaan slapen wanneer ze in het slimme bedje slapen.
Toekomstig onderzoek
De resultaten van ons onderzoek naar nieuwe behandelingen voor baby’s die veel huilen en slecht slapen zijn dus veelbelovend. Omdat we tot nu toe echter met kleine steekproeven hebben gewerkt, is onderzoek met meer deelnemers nodig. Ook is het belangrijk dat deze behandelingen met de standaardzorg voor huilbaby’s vergeleken worden. Daarnaast hoop ik onderzoek te kunnen gaan doen naar de effectiviteit van het slimme bedje bij moeders met epilepsie en hun baby’s op het verbeteren van aanvalscontrole van de moeders door het slapen van de baby’s en daardoor de slaap van hun moeders te verbeteren. Voor al deze onderzoeksplannen hebben we nog een pot geld nodig. Ik ben daarom druk bezig met het aanvragen van subsidies om dit onderzoek mogelijk te maken. Duimt u mee dat dit lukt?
Eline Möller
